Mediation is goed toe te passen bij conflicten op specifieke onderwerpen, zoals: arbeids- en familierelaties (echtscheidingen), zakelijke – en persoonlijke relaties of bij geschillen met de overheid.
Belangrijke element van mediation is dat:
Partijen bereid zijn om mediation in te zetten voor hun conflict. Verder is het van belang dat de partijen ruimte hebben om te kunnen onderhandelen en dat het conflict nog niet te erg is geëscaleerd.
‘Partijen bereid zijn’
Onder begeleiding van de mediator dienen partijen bereid te zijn om naar elkaar te luisteren. Daarnaast is het van belang dat ze beide een reflectief vermogen hebben en daarmee in staat zijn om zowel de eigen situatie waarin ze zitten alsook die van de andere partij in te zien.
De partijen moeten de bereidheid hebben om opties te noemen om zo te zoeken naar een oplossing.
‘ruimte om te kunnen onderhandelen’
Partijen moeten elkaar iets te bieden hebben. Dit kan zijn in de vorm van middelen, maar denk hierbij ook aan de relatie onderling: het opbouwen van vertrouwen of de manier van omgaan met elkaar. Als het alleen een kwestie is van ja/nee, dan valt er weinig te onderhandelen.
‘het conflict niet te erg is geëscaleerd.’
Voor het inzetten van mediation is het van belang om te weten in welke fase een conflict zit. Niet bij alle typen conflicten is mediation toepasbaar. Partijen moeten in ieder geval met elkaar in gesprek willen. Als een conflict dermate is geëscaleerd en partijen niet meer met elkaar willen of kunnen praten, dan kun je je afvragen of mediation überhaupt kan worden ingezet.
De escalatieladder van Glasl geeft helder weer in welke fase partijen zitten bij een conflict. Mediation kan goed worden ingezet als een conflict in de eerste (win-win) of tweede (win-lose) fase zit. Is een conflict bij de derde (lose-lose) fase beland, dan zijn vaak al advocaten ingeschakeld en zijn partijen eigenlijk al niet meer bereid om met elkaar te spreken en naar elkaar te luisteren.
